Gierzwaluw - weblinks

 

 

Gierzwaluw mogelijk aan de grond geraakt tijdens slecht weer of een ongeluk? Ze vliegen altijd en hebben alleen op het nest vaste grond onder de voeten.

 

 

 

 

 

Gierzwaluwnieuws 2023

Overige gierzwaluwpagina's - Contact

 

 

Vijf klassiekers

 

Het grote gierzwaluwen-ABC.

Pas verschenen in mei 2023 maar nu al klassiek: het grote gierzwaluwen-abc t/m z met Duitse degelijkheid.

 

De cover, klik voor vergroting.

 

Maar liefst 644 pagina's (Duits) met alle weetjes, nieuw en oud, heel veel bijzondere foto's van allerlei situaties, statistieken en massa's literatuurverwijzingen naar Vol 1.

Van Apus apus apus t/m de vliegrichtingen rond Zyclone.

Ik had hem voor € 39,- inclusief porto. Wordt op bestelling geprint.

- Apus apus liber vol. 2. Mauersegler. Das ABC des besonderen himmelvogels.

- Apus apus liber vol 1. De bibliografie. 8.984 Literatuurverwijzingen (E)

 

Remco Daalder: "De Gierzwaluw"

In april 2014 publiceerde Remco Daalder de eerste Nederlandse monografie over de gierzwaluw. 205 pagina's. In 2014 winnaar van de Jan Wolkers Prijs voor beste natuurboek.

Te bestellen voor € 24,95 bij o.a. uitgever Atlas Contact. Beluister hier de uitzending van Vroege Vogels 27-4-14 in gesprek met de schrijver. Meer op Vara Vroege Vogels van 19 oktober 2014.

 

David Lack: "Swifts in a Tower", 1956 .

De eerste publicatie over de Gierzwaluw (na die van Gilbert White in 1774), over de kolonie in de toren van het natuurmuseum in Oxford van 1948-1955, 240 p. Veel herdrukken, van 40 - 400 Engelse Pond, op b.v. Amazone.com

In juni 2018 verscheen een heruitgave met een extra hoofdstuk door de zoon van de schrijver,  voor 19 Euro bij Bol.com of b.v. bij   Amazon.com voor 12,50 Engels pond.

David Lack werd vooral bekend door ziin boek over het leven van de roodborst (1943) en overleed in 1973.

 

-  pdf-brochure over de Tower kolonie

- "Devil Birds", DVD-film (1976) over de kolonie in Oxford, 10 Pond.

 

Emil Weitnauer: "Mein Vogel", aus dem Leben des Mauerseglers, 1980. Over Zwitserse kolonie in Oltingen van 1935-1960. Weitnauer bewees als eerste met radarwaarnemingen dat niet broedende gierzwaluwen 's nachts ook doorvliegen. 6e druk 2005, 103 p., te bestellen bij BNV in Zwitserland.

 

Phil Chantler en Gerald Driessens: Swifts, a Guide to the Swifts and Treeswifts of the world, 1995. 2e druk 2000. Geb. 272 p. Behandeling van 98 Gierzwaluwsoorten met verspreidingskaarten en tekeningen. 2e hands vanaf ca. 20 Euro via o.a. Abebooks.co.uk .

 

En verder:

 

Rients Faber: "Gierzwaluw Max"

Een fraai kinderboek met illustraties van Jan van Well. Alle kinderen uit groep 6 en 7 in Appingedam kregen het gratis.

Gierzwaluw Max wordt geboren in het monumentale huis op Gouden Pand 1 in Appingedam waar in ieder geval na 1972, toen het pand door brand nagenoeg volledig verwoest werd en herbouwd werd naar de situatie in 1836, een gierzwaluwkolonie huist.  De schrijver woont en werkt er ook en volgt in het boek de trektocht naar Mozambique en de terugkomst in Appingedam. Onderweg worden spannende avonturen beleefd, vinden er ontmoetingen plaats met veel andere vogelsoorten en komen de problemen met het Afrikaanse regenwoud aan de orde. De vader van Max wordt slachtoffer van de kat in de dakgoot. Bij terugkomst moet Max een nieuw plekje zien te vinden in een van de nestkasten van het pand dat vanwege aardbevingsschade gerenoveerd moet worden. In oktober 2024 gaat ook in het echt het dak eraf. De leefwijze en de woningnood van de gierzwaluw is vaak tot in details mooi in het verhaal verwerkt. (foto van Eduard Harinck).

 

191 p. geďllustreerd, hard cover, okt. '23, € 18,95 incl. porto.
Bestellen: Uitgeverij Palmslag - Gierzwaluw Max

De schrijver woont en werkt op nr. 1 bij Cafe 't Gouden Appeltje en in het pand op nr. 5 werd op 22-10-2023 Leescafé Doemkes officieel geopend.

 

Voor de versterkingsoperatie in het aardbevingsgebied in Groningen geldt een Soortmanagementplan (SMP) voor gebouwbewonende soorten (huismus, gierzwaluw, vleermuizen).

- Hier staat informatie over de werking daarvan.

- Tijdlijn bouwhistorie en pandonderzoek Gouden Pand ihkv hersteloperatie

 

Sovon-podcast-gierzwaluw

Sovon in gesprek met Jochem Kühnen over o.a. zijn grote nestkastkolonie aan huis in Nijmegen en Remco Daalder, auteur van "De Gierzwaluw".

Over de "aard van het beestje" maar geen woord over de kwaliteit van nestbescherming. Maar wie nog niet enthousiast was, is het na die 43 minuten zeker en wil meer weten.

Sovon-podcast Gierzwaluw-28-9-2023

 

David Attenborough

Tweet of the Day, de Gierzwaluw

 

Paulien Cornelisse vindt de gierzwaluw geweldig

Column in de De Volkskrant van 27 mei 2019

 

Helen Macdonald:  "Schemervluchten"

Veertig vogel-mens verhalen en een heel mooie over de gierzwaluw. De titel slaat op de nachtelijke klimvluchten van de gierzwaluw. Het blijkt een verzameling van 41 natuuressays waarbij vogels vaak de inspiratiebron zijn voor bespiegelingen over de relatie van mens en natuur.  

 

De gierzwaluw (11 p.) wordt geďntroduceerd als "magisch", een "devil bird", als "onbevattelijke engelen" en "buitenaardse wezens" met een geopende bek die aan een "mini-reuzenhaai" doet denken. Als je er eentje in je hand hebt lijkt het "een entiteit uit een alternatief universum". Raadsels zijn het, nog steeds.

 

In de zomer verzamelen de niet broedende gierzwaluwen zich twee maal per nacht op 2-3 km hoogte boven Midden-Nederland. Rechtsonder op de cover staat de radar van piloot Luit Buurma / ecoloog Adriaan Dokter waarmee de nachtelijke klimvluchten naar grote hoogte bestudeerd werden.  Het is nog steeds niet goed helder waar die klimvluchten voor dienen. Deels om te 'slapen', maar ook voor "socialising", naar elkaar kijken, van elkaar leren, het kalibreren van het magnetisch kompas, verkennen van de topografie van de heel verre omgeving en om het weer te voorspellen. De schrijfster komt dan terug op dat "buitenaardse" en ziet een voorbeeld voor de mens. Hoe gemeenschapszin leidt tot meer kennis om bij dreigend onheil betere beslissingen te kunnen nemen.

- Schemervluchten, 320 p. 23,- Euro  Bezige Bij, 2021

- Meer over ontdekking en onderzoek van de nachtelijke klimvluchten

 

Charles Foster (Oxford prof.): The Screaming Sky.

Met illustraties van gierzwaluwkenner en -tekenaar Jonathan Pomroy.

 

Swift Summers, Mark Walter 2016, 142 p. Over onderzoek aan een kolonie in een Duits autoviaduct (E).

 

 

 

Gierzwaluw Bescherming Nederland (GBN)

Gierzwaluwenbulletin 2002-2019 (.pdf's)

(De vereniging is opgeheven op 6-4-2024, bekijk hier het nulnummer van mei 2002)

 

Doorstart van GBN mislukt

Op de reguliere Algemene ledenvergadering van Gierzwaluwbescherming Nederland van 15 juni 2019 ontstond een bestuurscrises door het onverwacht aftreden van voorzitter Hans Willemsen. De penningmeester en secretaris moesten bemensd worden maar daar  meldden zich geen kandidaten voor. Er werd een tijdelijk bestuur gevormd onder leiding van waarnemend voorzitter Astrid van den Broek. Dat kreeg de opdracht om een extra ALV te beleggen voor de vorming van een nieuw bestuur en te beraadslagen over de structuur en doelen van de vereniging. Men vond dat een (tot nu toe) vooral uitvoerend bestuur en een achterban die met name lokaal actief is, onvoldoende mens- en bestuurskracht genereert voor een landelijke vereniging die met succes voor de bescherming van de soort kan opkomen.

 

Er kwam vervolgens een 'harde kern' van de vereniging bijeen op een extra ALV in september die niet werkeloos wilde toezien. Algemeen werd de behoefte gevoeld om de potentiële kracht van de achterban te mobiliseren in werkgroepen en commissies onder leiding van een vooral faciliterend en coördinerend bestuur.

 

Het werd nog even kritiek om de minimaal vereiste drie bestuursleden in functie ter plekke te vinden want er waren nog steeds geen kandidaten. Maar het bleek een vindingrijke groep. Onder de uitstekende leiding van Astrid van den Broek en na een inspirerende discussie over het potentieel van een werkgroepenstructuur werd uiteindelijk een bestuur van zeven leden met voorzitter Rick Wortelboer geformeerd.

 

Dit bestuur heeft niet lang gefunctioneerd. Vijf leden traden vrij snel voortijdig af en de vereniging is sinds 2020 in winterslaap. Er zijn geen actieve werkgroepen gevormd, van het bestuur is alleen de voorzitter en secretaris nog over, de website wordt al vier jaar niet meer bijgewerkt en er verschenen geen nieuwsbrieven meer. De redactie van het Gierzwaluwenbulletin trok zich terug en bulletin 2019-2 was het laatste.

 

Opheffing per 6 april 2024

Op 31 januari 2024 deelde het bestuur (alleen nog een voorzitter en secretaris) in een nieuwsbrief aan de leden mee dat besloten is om de vereniging op te heffen. "Een vereniging zonder activiteiten en zonder actieve leden is geen vereniging", aldus het bestuur. Op 6 april is de laatste ALV gehouden waar de opheffing werd bekrachtigd. Zie de aankondiging in GBN-Nieuwsbrief-Januari-2024.pdf .

Er wordt aan gewerkt om het gierzwaluwwerk voort te zetten als een afdeling / werkgroep van de KNNV. Zie de allerlaatste nieuwsbrief van april 2024 .

 

De voorganger van GBN

GBN werd opgericht in 2002 als opvolger maar ook afsplitsing (m.n. vanwege onvrede met de promotie van nestverstorend kasten openen) van de Stichting Gierzwaluwenwerkgroep Nederland. Die werkgroep dateert van 1993 en werd in 1996 een Stichting met mededelingenblad "Apus". Oprichters waren o.a. Jaap Taapken. Marjos overleed in februari 2024, zie Pionier Marjos Mourmans. Hier het verslag van de jaarvergadering van de Stichting tijdens het eerste lustrumjaar 2001 in Het Vogeljaar jrg. 49 nr. 5-2001 p. 204-207.

 

Forums

Nederlands: https://groups.google.com/g/gierzwaluwen

Engels (vooral gier)zwaluwforum:  Swallows, Martins and Swifts

 

Kennistest

Test uw kennis van de Gierzwaluw met een informatieve Quiz van 18 vraagjes: Gierzwaluw kennisquiz.

 

 

Natuurinclusief ontwikkelen, bouwen, wonen en werken

 

Kennisbank Natuurinclusief Bouwen

(Door adviesbureau Arcadis en kastenleverancier Unitura)

Stadsnatuur bouwen. (Boek eind okt. 2023, over gebouwen, met veel voorbeelden)

KAN, natuurinclusief ontwikkelen en bouwen

Gids voor natuurinclusief ontwikkelen en bouwen, 75 p.

(Door bouwbedrijf Synchroon, Nest Natuurinclusief en Vogelbescherming NL, 2023)

Nest Natuurinclusief ( ontwikkeladviseurs)

Checklist Groen Bouwen (door Vogelbescherming NL)

Natuurvriendelijk isoleren.nl (met Pre-SMP)

Maatregelencatalogus gebouwbewoners, Arcadis 2019, 211 p.

Puntensysteem voor natuurinclusief bouwen (Arcadis)

Een puntensysteem functioneert b.v. al in  Arnhem, Ede, Den Haag, Tilburg, Amersfoort, Groningen en Barneveld.

Bouw Natuurinclusief (door Vogelbescherming NL en Zoogdiervereniging)

Manifest "Bouwen voor Natuur", 2020

 

Nestkastkolonies

 

Filmpje met Erich Kaiser bij zijn beroemde studiekolonie Kronberg (D)

(vrij oud, Erich is nu 87 (in '23) en kan de trap naar de nesten niet meer op)

Beek-Ubbergen, Jochem Kühnen

Mijdrecht, Ad van Uchelen

Tilburg, Eilenbergkolonie, 1999-2007, Henk Haans

Tilburg, Hogewitsekolonie 2014-heden, Henk Haans

Woudsend 2011-2015, Jaap Langenbach

Hier staan de 40+ camera's in de webcamkolonies

 

Overige weblinks

- Gierzwaluwpagina bij Vogelbescherming

- Sovon vogelatlas '13-'15 telde 40.000 - 60.000 broedparen

- Gierzwaluw bij Wikipedia

- De belangrijkste feiten kort op een rij, brochure GBN

- Overzichtsartikel, dec 2013 in Twirre, tijdschrift van FFF.

- Gierzwaluwenbulletin GBN, oude nrs. vanaf 2002

- Oudste "gierzwaluw" is 49 miljoen jaar.jpg

- Vondst voorouder gierzwaluw / kolibrie in VS (E.)

- Details over afstamming Gierzwaluw-Kolibrie, NL

- Vijf foto's van (schijn?)paring in de lucht

- Komt de Gierzwaluw steeds vroeger aan?

- Gedicht "Gierzwaluwen" van Guido Gezelle (1897)

- Onderzoek naar relatie "banging" en predatie door torenvalk

- Ruionderzoek tijdens broedseizoen in Italië, (E.), aug. 2022

- Verslag broedseizoen Bristol -Eng. 2021

- Verslag broedseizoen Berlijn 1993, Ulrich Tigges,( Duits)

 

Buitenland

Action for Swifts, UK

Amazing Swift Facts by RSPB

Lange literatuurlijst op Apus Life

 

 

Filmpjes

 

- "Terug in het wild 2" op NPO start.

De NPO maakte met Menno Bentveld van o.a. Vroege Vogels de film "Terug in het wild", waarin een aantal diersoorten wordt behandeld dat met succes aan een nieuw voortbestaan wordt geholpen. Vanaf minuut 13.30 is de gierzwaluw aan de beurt met een verhaal over de succesvolle nestkasten in de Amsterdamse Oranjekerk. Thea Dammen van de Amsterdamse gierzwaluwwerkgroep en gierzwaluwonderzoeker Gert de Jong vertellen, begeleid door echt schitterende beelden, over de vogel, de dramatische achteruitgang in de stad.

 

Visarend, Koekoek en Gierzwaluw

A silent spring. (16 min.). Engeland, met o.a. Erich Kaiser (D) en Edward Mayer (UK).

(Het boek "Silent Spring", over de bedreiging door insecticiden van Rachel Carson, dateert van 1962)

 

Meer filmpjes:

 

- Inspectie van lege kast, gefilmd van binnenuit  (Ulrich Tigges, Berlijn)

- Ouder arriveert met volle keelzak in lege nestkast en slikt de inhoud zelf maar in (jongen zijn uitgevlogen). Mark Smyth, Noord- ierland

- 'Zelfmoord' van een erg klein jong. Sprong voor de 2e keer uit de kast na opvang en verplaatsing in deze camerabox. Louis-Philippe Arnhem in Leuven

- Verovert van nest duivenpaar en verwijdering van de eieren.

- Eitje raakt per ongeluk buiten nestcup (en wordt dan verder genegeerd)

- Bangers bij de kolonie in de klaagmuur, Jeruzalem

- Giervluchten van de kolonie in de klaagmuur in Jeruzalem

- Vechtend stel belandt op de grond

(niet proberen met blote handen te scheiden !)

Twee vechtende gierzwaluwen op balkon

Indringer verwijdert eerder ei uit nest

- Infanticide (nieuw mannetje doodt twee jongen van eerder nest dat hij gaat overnemen na wegblijven 1e mannetje)

- Infanticide-2, vale gierzwaluw.  Indringer probeert jong te doden terwijl ouder toekijkt

 

-  Giervluchten langs huizenblokken

-  Schitterende, vertraagde vluchtopnames in Ierland

Maar net ontsnapt aan aanval van Sperwer

Opvang jong, voeren en "uitgevlogen".

'Bangers' bij neststenen in schoorsteen

Invliegers in nestkasten in schoorsteen, Amersfoort

-  Uitvliegend jong bij Louis Philippe-Arnhem in Leuven

Dolgelukkige pensionhouder lukte het eindelijk om een uitvliegend jong te filmen.

Boomvalkjacht op gierzwaluw, normaal en vertraagd

Div. nestkastprojecten in UK (9 min.)

Gigantisch gierzwaluw-hotel in Baku-Azerbeidzjan

 

Muziekvideo-animatie "Sleep on the Wing" (3 min Youtube)

 

 

 

Gierzwaluwconferenties

 

De 7e in Italië

De tweejaarlijkse internationale gierzwaluwconferentie wordt van 29 t/m 31 mei 2024 gehouden in het Italiaanse Triëste. Hier de website van de organisatie. Men streeft naar een entree van ca. 200 Euro.

 

 

Eerdere conferenties:

Duitsland, Berlijn, 2010

- Verslag (E.) door U. Tigges

- Verslag door Evert Pellenkoft, GBN-bulletin 2010-1 p.4-6

 

Duitsland, Berlijn, 2012

- Verslag in GBN-bulletin 2012-1 p. 4-6

- Verslagen van U.Tigges, E. Mayer (E)

 

Engeland, Cambridge, 2014

- Samenvattingen van de lezingen op Google Docs.

- Filmpje (E) van 5 min. met deelnemers aan het woord:  interviews 

 

Polen, 2016

- Verslag van NL-bezoeker Jochem Kuhnen met veel foto's

- Samenvattingen (E) van de papers door Ulrich Tigges en Marko Tucakov

 

Israël, Tel Aviv - Jaffa, 2018

- Verslag GBN-bulletin 2018-1 p.11 

 

Powerpoints Inventarisaties:

Gert de Jong – How to conduct a census of Swifts in a city like Amsterdam, The Netherlands: https://bit.ly/2GKljEd

Brian Cahalane – Swifts in Ireland: https://bit.ly/2GOLntq

 

Trek, winterverblijf

Christoph Meier – Migratory schedule of different Alpine Swifts: https://bit.ly/2uVYEyZ

 

(Kunst)nesten

Mauro Ferri – Artificial Swift nests from Medieval period up to modern times: https://bit.ly/2JzziKE

Dick Newell – What do we know about Swift Nest Boxes?: https://bit.ly/2HlFSnt

Mark Smyth – A walk on the Wildside – A look at Swift nesting sites in the natural landscape: https://bit.ly/2qg0SEJ

Edward Mayer – A new Swift Column for the modern built environment: https://bit.ly/2H9Humk

Parcharidou Effrosyni – Swift friendly buildings in Thessaloniki, Greece: https://bit.ly/2GJVwYv

 

Gedrag, vliegen, kenmerken, broedbiologie

Ninon Ballerstadt – Swifts' sleeping behavior: https://bit.ly/2GKBddq

Lothar Schiffler – Airlines: Bird Tracks in the air: https://bit.ly/2GNuZtz

Kevin Prince – X-ray fluorescence study of Swifts' feathers: https://bit.ly/2GGECOq

Lynda Huxley (presented on behalf of Chris Huxley) – Some aspects of the breeding biology of the swifts of County Mayo, Ireland:  https://bit.ly/2Ex3EK2

 

Soorten

Peter Cush – An overview of Apus apus & Apus apus pekinensis: https://bit.ly/2IF7EuD

Katja Schmieder – "The coolest bird": cultural differences between European and American Swifts: https://youtu.be/hJsc597WH38

Diane Yorgason-Quinn (presented on behalf of Larry Schwitters) – Audubon's “Vaux's Happening” Project: https://bit.ly/2HlmK8X

 

Bescherming - promotie

Mark Coreth – The Tree of Hope – A Swift Project in Jeruzalem https://bit.ly/2JvdmjC

Yossi Leshem & Amnonn Hahn – A Swift Way to Peace: https://bit.ly/2GJBS33

Ikram Quttaineh – Mahmiyat.ps website: Environmental awareness from the virtual world to the real world: https://bit.ly/2uXzeBg

Stefano Pesaro – A multi-facetted approach to Swift conservation in Italy: https://bit.ly/2GPr7s0

Gen. (Ret.) Mansour Abu Rashid – From an army general to a peacemaker: https://bit.ly/2uXQSVf

Thomas Starkmann – Common Swift nesting sites conservation in Vienna: https://bit.ly/2IFGGTh

Melpo Apostolidou – Helping Swifts in Cyprus: https://bit.ly/2GIbwdt

Marco Cucco – Citizen-Science: Swift Conservation in Italy: https://bit.ly/2ICHJU5

 

Opvang, rehab.

Alexandru Stahl – Mauerseglerklinik Frankfurt: Mastering Swift rehabilitation: https://bit.ly/2GMi4rI

 

Landen - steden

Yusuph Emanuel Roots & Shoots Tanzania:  https://bit.ly/2qidlHM

Itai Bloch & Nir Sapir – Insights from ATLAS tracking of foraging Little swifts in the Hula Valley, Israel: https://bit.ly/2GMiyhw

Lukas Viktora – Does it really work? A study in the Czech Republic: https://bit.ly/2GMr7ZF

- Foto-verslag van 230 dia's (conferentie en excursie) met een paar links naar presentaties op Youtube: 5e conf. Gierzwaluw Tel-Aviv-2018 (.ppt)

- Spectaculaire giervluchten langs de kolonie in de Klaagmuurkolonie Jeruzalem

 

Spanje, Segovia, 2022

- Info op de  conferentiesite

- Sprekerslijst

De 6e, in '20 en '21 wegens Corona uitgesteld, werd in 2022 alsnog gehouden in Segovia, midden Spanje. De plaatselijke vogelorganisatie doet ringonderzoek naar de kolonie in het aquaduct en schat het aantal paartjes op 2.000.

Filmpje: filmpje van de kolonie.

 

+++++++++++++++++++++++

 

Jaap Langenbach

jaaplangenbach@ziggo.nl

Willemstraat 38, 3511 RK Utrecht

06 - 3849 7474

  Begin pagina