Rond 20 juni begon de ellende al in Spanje met hier en daar honderden jonge
gierzwaluwen op de troittors, zie
bericht Animals Today.
Deze hittegolf was vroeg in het jaar en de
jongen (foto) zijn dan nog
erg klein. De gemiddelde uitvliegdatum is 21 juli (maar de spreiding is
vrij groot), dus nog bijna 3 weken voeren te gaan.
Extra verontrustend is dat zelfs oostelijk
georiënteerde nestkastprojecten bij deze extreme hitte niet veilig lijken.
De kasten in het genoemde project in Axel hangen op het oosten. Henk Haans in Tilburg heeft zijn jongen
in een op het oosten georiënteerde kast na 4 juli niet meer gezien. Ze waren ca.
3 weken oud en hij had een sterk vermoeden dat ze de kast waren ontvlucht.
Maar bij kastcontrole op 11 augustus trof hij er drie dode jongen aan, zie
Projecten Tilburg.
Bij vrij laten niet opgooien
maar van de vlakke hand zelf laten
wegvliegen, hier door opvangster Judith Wakelam (†).
Als ze fit zijn vertrekken ze.
Kasten op het zuiden
Ik werd gebeld door een mevrouw in de Julianastraat in Overdinkel die een
piepjonge gierzwaluw onder de nestkasten aan haar gevel had gevonden. Een
ander zat hijgend in het vlieggat. De kasten waren geplaatst door de
woningcorporatie. Ze had al uitgezocht hoe je een gierzwaluw groot moet
brengen. En ze gaat de kasten met de tuinslang koud houden. Maar het
is niet gelukt, na een week was het jong dood. De andere twee zijn waarschijnlijk uitgevlogen.
De oorzaak was wel duidelijk: de vijf kasten hangen aan een kopgevel op het
zuiden. Dat is verboden, alleen noord of oost is toegestaan. Ik heb een mailtje
naar de corporatie gestuurd met het verzoek ze te verplaatsen.
Op 12 juli kwam ik een bewoonster tegen die op ca. 4 juli een dood jong vond
op de parkeerplaats voor de gevel met 20 neststenen aan de Arthur van
Schendelstraat, gericht op het zuidwesten.
Hier meer over dit project.
De fout komt veel voor. In Utrecht ken ik 455 kunstnesten (15% van
totaal) op Z, ZW, W of NW, zonder extra bescherming door bijvoorbeeld een
dakoverstek, dakgoot of dubbel (wit geverfd!) dak. Bijna allemaal in projecten van professionele
organisaties zoals gemeente, woningcorporatie of projectontwikkelaar (zie
kastoriëntaties Utrecht
).
- Hongerig jong in opvang eet gretig
een worm, Youtube
- Meer over hittestress
- Vogelasiels in
Nederland
Goed resultaat met SMP Leystromen in
Brabant
Maar hoe gaat het elders?
30 juni 2025
In mei 2025 verscheen een evaluatie van de resultaten
van het Soortmanagementplan (SMP) van woningcorporatie Leystromen voor ca. 10.000 woningen in
Brabant, voornamelijk (85%) in Gilze, Rijen,
Hilvarenbeek, Goirle en Oisterwijk. Het SMP, opgesteld (2017) en geëvalueerd door
adviesbureau Arcadis, loopt nog t/m september 2025.
Er zijn totaal 2.345 kasten, neststenen of sleuven in
dakranden/overstekken voor de gierzwaluw gerealiseerd, 2.610 nestkasten voor de huismus en 1.642
verblijfplaatsen voor vleermuizen. In
het gemonitorde gebied met 702 voorzieningen voor de gierzwaluw is het aantal broedplaatsen van de gierzwaluw
toegenomen van 43 'natuurlijke' nesten in 2018/2019 naar 208 bezette nesten
('natuurlijk' en in kunstnesten) in 2024.
Ik bespreek hieronder alleen de
gierzwaluwresultaten.
In 2019 werd op basis
van het SMP een ontheffing verleend voor het overtreden van verboden in de Wet
natuurbescherming (Wnb) en voorschriften vastgelegd voor de uitvoering van
de renovaties en het monitoren van de bezetting van de aan te brengen
kunstnesten voor gierzwaluw en huismus en verblijfplaatsen voor vier
soorten vleermuizen.
In 2018/2019 en met latere aanvullingen (een nulmeting
is drie jaar geldig) is een nulmeting gedaan. Die vond plaats in alle
woningclusters waar t/m 2024 gerenoveerd werd. Er is 5 jaar onderzoek gedaan naar de benutting van
de voorzieningen en andere broed- en verblijfplaatsen. De resultaten zijn samengevat in dit rapport (in opdracht van Leystromen) en hebben vooral ten doel om vast te stellen
(voor de provincie Gelderland als bevoegd gezag) of de
woningcorporatie heeft voldaan aan de provinciale voorschriften in het SMP en de
ontheffing en voorts om vast te stellen wat de effecten van de maatregelen
zijn op de populatietrend, op het behoud van belangrijke verblijfplaatsen
(vleermuizen) en op de functionaliteit van de maatregelen.
Meer voorzieningen dan vereist
Er zijn voor de gierzwaluw in het hele SMP-gebied 12% meer kasten
(totaal 2.345) geplaatst dan
volgens de taakstelling die voortvloeit uit de voorschriften in de
ontheffing. Daarin werd per woning en per complex bepaald hoeveel kasten
geplaatst moeten worden.
Het aantal gerealiseerde voorzieningen is ook nog
vergeleken met de aantallen die gerealiseerd zouden zijn bij een "reguliere
aanpak" , dus zonder SMP en volgens afzonderlijke ontheffingen Wet
natuurbescherming (met compensatieverhouding 1:3). Dat resulteert in een
factor 4,7 meer kasten en maar liefst een verhouding van 14 : 1 t.o.v. het
aantal "gesaneerde" nesten (167) volgens de nulmeting (p. 19). In het
monitoringsgebied (een steekproef uit het totaal) was het aantal kasten
(702) nog wat groter: 5,44 x het "regulier"
vereiste aantal (3x43=129) en maar liefst 16,3 maal het aantal verdwenen
nesten
(43).
Aan het saldo (realisering t.o.v. taakstelling/reguliere
aanpak) wordt erg veel
aandacht besteed, maar meer kasten is, zeker bij gierzwaluwen, beslist niet
altijd ook beter. Toch wordt dit door de provincie in de ontheffingswaarden
als een belangrijke "meerwaarde" aangemerkt die dus geëvalueerd moet worden.
Gunstige populatietrend volgens MUS?
Veel aandacht gaat ook uit naar de
trendontwikkeling van de populatie volgens MUS-tellingen (Meetnet Urbane
Soorten van Sovon). Dat moet volgens de voorschriften van de provincie. Ook daarvoor een groen vinkje.
Ze wordt voor de gierzwaluw op basis van (erg schaarse, vlgs het rapport
zelfs te schaars voor een trend op lokaal niveau) MUStellingen in het gebied
over 2007-2024 toch "stabiel" genoemd (Sovon, 2025) en landelijk is dat matig
afnemend, p. 27.
Deze positieve trend is volgens het rapport "mede het
gevolg van de SMP-uitvoering" (p.59). Daarbij wordt dus aangenomen dat deze telling van rondvliegende
vogels een betrouwbare maat is voor "de populatie". Daar bestaan echter
flinke twijfels over die de auteur zelf, Rick Wortelboer, overigens
al eens uitgebreid heeft aangegeven in een artikel in het
Gierzwaluwbulletin-2012, zie
MUS-trendevaluatie. De
positieve trend volgens MUS schept dus verwarring over
de waarde ervan en
is ook volstrekt overbodig. De toename van het aantal
nesten is overtuigend genoeg.
Nota bene: in de bespreking op de KNVV-site van
Wortelboer stelt hij
dat er voor het Leystromengbied en voor Brabant inn
tegenstelling tot het Sovonoordeel geen toe- of afname volgens de MUStrend
is vast te stellen.
Broedbestand geschat met drie typen onderzoek
De gemonitorde woningcomplexen omvatten 1.160
woningen (ca. 9% van het totale woningbestand) en 702 (30%) van het totaal
aantal geplaatste gierzwaluwkasten (2.345). Ze zijn representatief naar type woningbestand (appartementen,
grondgebonden) voor het totale bestand en de renovaties vonden
in het begin van de monitoringsperiode plaats.
Over de aard van de zoekinspanning bij de nulmeting
en de monitoring is de samenvatting erg sober. Het wordt in deelrapportages aangegeven
maar die kon ik niet vinden. Er is voor 'kwantitatief onderzoek' ('gangbaar
protocolonderzoek', spotten van in- en uitvliegers) 3x onderzoek gedaan
in het broedseizoen en eenmaal 'kwalitatief onderzoek' in juni (gericht op
grotere kolonies binnen het gebied).
Aanvullend zijn 487 kasten intern onderzocht met een endoscoop.
In een bericht van de auteur over het rapport op het
Nederlandse gierzwaluwenforum (Google-groups-gierzwaluwen)
schrijft hij: "Door de gegevens van de drie verschillende typen
monitoring te combineren kon een schatting van de broedpopulatie van de
gierzwaluwen gemaakt worden".
Broedbestand fors toegenomen
Het derde groene vinkje betreft de toename van het
broedbestand: "sterke toename, positieve trend" (p.37). In de
complexgroepen A t/m D met 702 gierzwaluwkasten werden in 2023/2024 totaal
208 zekere gierzwaluwbezettingen gevonden (p. 37). Dat is het totaal van
kastbezettingen en 'natuurlijke' nesten (vastgesteld als in- of
uitvlieger) aangevuld met de resultaten van het endoscooponderzoek. De
verhouding tussen 'natuurlijke' en kastbezettingen wordt niet genoemd, maar
dus minimaal 157 in kasten, volgens het endoscooponderzoek.
Op p. 45 worden 157 zekere en 117 onzekere kast bezettingen
gemeld volgens de interne inspectie van 487 kasten met een endoscoop. Die
inspectie vond plaats in 70% van het kastenbestand (buiten het broedseizoen).
Er wordt aangenomen dat de gevonden bezettingsgraad in de overige kasten even
groot is (p.33) maar die worden aangemerkt als
'onzeker'.
Met deze inspectie bleek het erg lastig om de
vogelsoort vast te
stellen. (Dat is ook mijn ervaring, zie
verslag over inspectie 30 kasten). In 2022 bijvoorbeeld bleken
slechts 13 (9%) van de 148
intern geïnspecteerde kasten aantoonbaar
bezet door gierzwaluw (verslag 3, p.6). Totaal waren toen 105 kasten door een of
andere vogel (vaak huismus, spreeuw of mees) bezet. Het verslag meldt
dan ook dat "aanvullend onderzoek tijdens het broedseizoen meer duidelijkheid moet
geven".
In onderstaande figuur staat de ontwikkeling van het
totaal aantal bezette nesten in projecten A en C. De totale bezetting nam toe van 11 'natuurlijke' nesten
in 2018/2019 (nulmeting) naar 96 zekere nesten in
2023.
En hieronder de ontwikkeling van het totaal aantal
bezettingen in complexen van B en D. De totale bezetting nam toe van 32
'natuurlijke' nesten in 2018 (nulmeting) naar 112 zekere nesten in 2024.
In bijna alle complexen is over de vijf jaar een
geleidelijke toename van het broedbestand gezien. Op diverse plaatsen zijn
ook weer 'natuurlijke' nesten gevonden (aantallen niet genoemd) waarbij van
belang was of de 'natuurvrij' gemaakte locaties weer tijdig toegankelijk
werden gemaakt. Dit was bij veel complexen niet gebeurt. Het aantal
'natuurlijke nesten' had dus nog flink groter kunnen zijn want gierzwaluwen
blijven
soms wel twee jaar naar hun oude plekken zoeken.
Een belangrijke verklaring voor de toename is natuurlijk de aanwezigheid van 43 door de
renovatie dakloos geraakte paartjes. Maar misschien waren het er wel meer
want bij elke zoektocht naar nesten wordt wel wat, soms veel, gemist. In een
van de deelrapportages wordt verder opgemerkt dat er ook sprake kan zijn van een
'aanzuigende werking' vanuit andere gebieden waar paartjes dakloos
werden of waar geschikte broedplaatsen schaars zijn. Een dergelijk effect
wordt (door mij) ook verondersteld bij het succesvolle project in de Utrechtse Rivierenwijk.
Dat is een mitigatieproject volgens voorschriften in een ontheffing Wet
Natuurbescherming. In 2023, vijf jaar na realisatie, waren daar al meer dan 50
van de 95 neststenen bezet. Voor de renovatie waren er maar 19 nesten
volgens het ecologische onderzoek vooraf. Zie renovatieproject
Rivierenwijk, Utrecht.
Meer evaluaties nodig
Erg mooi natuurlijk dat een SMP prima resultaten kan
boeken. Maar gaat het overal zo goed? Het is een behoorlijk gecompliceerd
bureaucratisch systeem en het kost
dus een paar centen. Alleen al het
Rijk stelde 54 miljoen Euro subsidie beschikbaar voor de opstelling van de
eerste helft van de gemeente die voor 2030 allemaal een SMP moeten hebben.
En dan komt nog de uitvoering, monitoring en evaluatie. Het tekort aan ecologen loopt op. Maar we weten nog steeds erg weinig van het
gemiddeld resultaat van
de vele 10-tallen SMP's die nu al vele jaren van kracht zijn. Het eerste
voor de binnenstad van Tilburg dateert van 2016. Het is dus hoog tijd dat er
na deze evaluatie ('een van de eerste" vlgs. Arcadis), op basis van een
flinke steekproef een
totaalbeeld komt van de
effectiviteit van het SMP-systeem.
Rick Wortelboer plaatste op de website van de werkgroep
gierzwaluw van de KNVV een paar pagina's over het doel, de opzet en de
praktijk van een SMP (zoals opgetuigd door Arcadis voor woningcorporaties in
Brabant) en een samenvatting van de evaluatie van SMP
Leystromen, zie
SMP's uitgelegd en de praktijk
bij Leystromen.
1.
Evaluatie
SMP Leystromen '18-'24, Arcadis, maart 2025
De gevonden deelrapportages:
2.
Deelevaluatie en monitoring
'22 complexen A en C, Arcadis, nov. 2023
3. Verslag interne inspectie
(endoscoop) van 148 kasten in '22, Arcadis, 2023
4. Rapportage monitoring 2021, Arcadis,
nov. 2021
436
'foutkasten' in Utrecht
update 23 juni 2025
In de gemeente Utrecht zijn voor seizoen 2025 minstens 3.000
kunstnesten voor gierzwaluwen beschikbaar (op 17-6-'25 vond ik de 3000-e!,
ik heb ze nog steeds niet allemaal). In 2023 was van 2.127 gecontroleerde
kasten 7,4% bezet. Dat percentage zal nu zeker niet hoger zijn want het
aantal kasten neemt sneller toe dan de bezetting. Het is waarschijnlijk een
vrij normaal percentage maar er zijn nauwelijks gegevens van andere steden
beschikbaar.
Het nogal lage percentage heeft o.a. te maken met
het typische gedrag van gierzwaluwen (honkvast, semi-koloniebroeder) maar de
leegstand is deels waarschijnlijk ook verklaarbaar door slecht uitgevoerde
projecten. Ik heb het databestand voor Utrecht uitgeplozen en kom op 436 kunstnesten
(15%) in 61 (deels) foute projecten die zo 'fout' zijn dat ze voor
gierzwaluwen ongeschikt zijn.
Er zijn alleen problemen meegeteld die altijd vermijdbaar zijn. Het gaat om
fouten met het vlieggat (te groot, te klein, foute positie
t.o.v. kastbodem), met obstakels die in- of uitvliegen onmogelijk maken
(bomen, struiken, klimop, gebouwdeel, te laag t.o.v. de ondergrond) en om de
oriëntatie t.o.v. de zon (op zuid, zuidwest en west). Maar er
zijn natuurlijk nog vele andere aspecten die bezetting niet kansrijk maken zoals grote afstand tot bestaande broedplaatsen, geen 'daklozen' in de
buurt of geen lokgeluid toegepast. Zie daarvoor het hoofdstuk
"succesfactoren", onderaan op de
Utrechtse nestkastenpagina.
Bij de uitvoering worden erg veel fouten
gemaakt met de zogenaamde onzichtbare 'inbouwstenen'.
Die hebben een groot
vierkant gat en worden in de spouw geplaatst. Er komt een steenstrip of een
hele/halve steen voor waar een vlieggat in gemaakt moet worden.
Maar de juiste uitvoering hangt helemaal af van een
goede instructie van de metselaar. Die gaat kennelijk vaak mis want het gat
wordt vaak veel te groot gemaakt, of zo klein dat er alleen een
huismus of mees in kan of de positie is veel te hoog t.o.v. de kastbodem
zodat de gierzwaluwjongen er niet uit kunnen, vooral als ook het oppervlak
van de binnenkant niet ruw genoeg is. Bij grote afstand tot de bodem hebben
de invliegende ouders problemen met inkomen, ze "ploffen op hun bek",
omschreef een kastenexploitant met camerabewaking.
Hiernaast een Deense variant waarbij veel
fouten voorkomen worden door de bijlevering van een standaard ovaal vlieggat
in een steen.
De voorkant van de neststeen ontbreekt en wordt gevormd door de buitenmuur.
We vonden zelfs een project waar de
kastvoorkant gelijk met de gevel kwam en dus de voorsteen met gat onmogelijk
werd
(of was het met opzet om de huismus te gerieven?).
Het vlieggat met de twee geboorde gaten
noemen we de "buiksnijder'. Maar meestal is het gat veel te groot gemaakt (steendikte
plus twee voegen), zodat er kauwen, gaaien en andere rovers bij de jongen
kunnen. Gierzwaluwen zullen die kasten nooit in gebruik nemen. Ze willen ook
in het donker nestelen; daarom zit het vlieggat bij goede kasten altijd
links en het vlieggat rechts, of andersom.
De klimop op de foto heeft al bijna alle 30 huismuskasten bedekt
en bedreigt nu ook de eerste gierzwaluwkasten.
Deze twee stenen zijn 'op de kop' geplaatst.
Het
vlieggat zit niet in het midden zodat nu de afstand tot de kastbodem te
groot is. De jongen kunnen er misschien niet uit of pas nadat er eerst spreeuwen in
hebben genesteld die de bodem flink ophogen.
Ondeugdelijke bevestiging komt ook voor.
Voetgangers
onder deze kasten dienen bedacht te zijn op de tweede kast die naar beneden
kan komen.
Maar het kan nog 'erger'. Deze staat rechtop; misschien kan
een koolmees of huismus er wat mee. Locatie onbekend, ik denk UK.
Voorschriften voor de eigenschappen en uitvoering van kunstnesten staan in
het
Kennisdocument Gierzwaluw van
BIJ12.
Veel meer details over de kenmerken van 3.009 kunstnesten gierzwaluw in de gemeente
Utrecht op de
Utrechtse kunstnestenpagina.
Bij de
projectbeschrijvingen
zijn problemen/gebreken en andere
bijzonderheden gemakkelijk te vinden met de rode
tekstgedeelten.
Alle projectlocaties staan met wat
basisgegevens ook
op Google Maps.
Op de
pagina "Utrecht Overig"
staat info over het Soortmanagementplan van de gemeente en ander
gemeentelijk gierzwaluwbeleid.
250.000 grotgierzwaluwen
13 juni 2025
Gisteren was op TV weer een deel van de film Asia van David Attenborough te zien. Daarin
kwamen o.a. beelden voor van de gierzwaluwen in een van de grootste kolonies
ter wereld in de Tham Nam Lot grot in Noord Thailand. De gierzwaluwen daar,
de
Himalayan Swiftlet, Collocalia brevirostris,
gebruiken in het donker echolocatiegeluid dat ook voor mensen hoorbaar is.
Er staat water in de grot. Regelmatig belanden vechtende gierzwaluwen erin
die daar door vissen worden verslonden. In het filmpje o.a. de strijd van
een gierzwaluw die weet te ontsnappen.
Met dank aan Evert Pellenkoft voor zijn berichtje op
het Engelse gierzwaluwforum
met de link naar het
filmpje op Youtube.
Bij de BBC staat
hier informatie over de gierzwaluwgrot.
Dode partner binnen 4 dagen vervangen
10 juni 2025
In Stuttgart is met een webcam op 18 mei een uniek sterfgeval
gedocumenteerd. We zien een gierzwaluw in het bijzijn van de partner zwaar
ademhalen en sterven. OP de voorgrond op de foto is de vogel dood. Oorzaak onbekend.
De
partner werkt het lichaam uit het nest en vindt al op 21 mei een nieuw
maatje. De al gelegde eitjes worden uit het nest gewerkt en ze beginnen
opnieuw. Op 1 juni werd een eerste ei gelegd.
Compositiefilmpje van 7
minuten op Youtube.
Webcams gierzwaluwen
9 juni 2025
Dit jaar is er geen webcam van de gierzwaluw op Beleef de
Lente.
Maar
er zijn er meer. Ik heb de lijst weer eens geactualiseerd
.
Er zijn diverse cams met geweldig mooie beelden.
Het broedseizoen is al gevorderd naar het uitkomen van de eitjes. Meer dan
de helft van de nesten heeft nu jongen.
Het beeld van het nest in Engeland door de RSPB is
ook bijzonder fraai zie
webcam RSPB.
In Italië, nr. 23, zijn 4 eitjes gelegd maar op 9 juni waren er maar 2
jongen te zien.
In Halle, DE, nr. 16 wordt op 9-6 nog gebroed
op 4
eitjes.
Op nr. 15 in de tabel gaat
het om een natuurlijk nest; een project sinds 2016 op een school in
Tsjechië.
Alle 24 adressen met een of meer webcams en
beeld van minstens 36 bezette nesten vindt je op de
webcampagina.
Wereld Gierzwaluwdag op 7 juni 2025
Helaas, wegens te slecht weer ging mijn gierzwaluwpraatje bij de Lutherse kerk in Utrecht
niet door.
7 juni 2025
Ook dit jaar wordt weer een wereld gierzwaluwdag georganiseerd door 'Swift
Lady' Martine Wauters . Op de website kun je jouw activiteit aankondigen
(excursie, lezing, film etc.), zie
homepage WSD 2025.
De aangemelde activiteiten staan
hier.
Dit jaar slechts twee
activiteiten in Nederland: mijn
praatje bij de 611 jaar oude kunstnestenkolonie in de
Lutherse kerk
in Utrecht en die van Jochem Kühnen
in Beek bij Nijmegen.
De kapelkolonie
is mogelijk de oudste nog
steeds bezette kunstnestkolonie van Europa met ca. 24 bezette nesten in de kapel.
Op de foto zijn er 14 van te zien rondom de twee rode luiken.
Ter gelegenheid van WSD-2025 maakte Jane Goodall een videobericht met
beschermingsoproep
voor onze "amazing masters of the sky".
Gierzwaluwforum
25 mei 2025
Op Google-Groups functioneert al vele jaren een
gierzwaluwforum
. Er zitten een
flink aantal leden bij met vele jaren kennis en ervaring met gierzwaluwen.
Er is er altijd wel eentje die een antwoord op een vraag heeft of een goede
poging kan doen want we weten er nog lang niet alles van. Voor vragen dus
een prima podium maar ook voor het melden van je ervaringen met nestkasten,
problemen rond bescherming, leuke waarnemingen en uitwisseling van kennis.
Er zijn 47 geregistreerde leden maar registratie hoeft nu niet meer. De
berichten zijn voor iedereen leesbaar en iedereen kan berichten plaatsen
(klik links boven op "nieuw gesprek") of reageren op berichten of vragen van
anderen. Kijk eens rond op
Gierzwaluwforum-NL.
Aankomsten 2025
Ga voor aankomst- en vertrekpatronen in
de jaren 2013-2025 naar de pagina:
gierzwaluwfenologie.
Veel meer over de trek:
Migratie gierzwaluw.
Cursus gierzwaluw, huismus en ruimtelijke ontwikkeling
april 2025
Ook dit jaar verzorgen Sovon en Vogelbescherming weer eendagscursussen voor professionals over de bescherming van huismus en gierzwaluw.
Hoe werkt de Omgevingswet bij sloop en renovatie van panden met nesten ? En
veel meer. De eerstvolgende is op 11 september 2025 bij Vogelbescherming in Zeist en
kost € 450,- excl btw.
Alle info:
Cursus
gierzwaluw en huismus.
Erich Kaiser overleden
28 februari 2025
Gierzwaluwliefhebber en onderzoeker Erich Kaiser (1937-2025) is overleden. Iedereen die
ook maar een beetje wilde weten over gierzwaluwen kende hem. Vooral via zijn
publicaties over het onderzoek naar zijn nu 60 jaar oude nestkastkolonie in
zijn huis aan de Margrethenstraase in Kronberg (D).
Maar anders wel door zijn vele tientallen andere publicaties over deze
vogel. Hein Verkade, onderzoeker van de gierzwaluwen in Noordwijk, bracht
evenals diverse andere Nederlandse liefhebbers ook een bezoek aan de
kolonie.
Lees hier zijn verslag.
In 2003 was de gierzwaluw vogel van het jaar
in Duitsland. Erich schreef naar aanleiding daarvan een artikel dat vertaald
werd opgenomen in
Het Vogeljaar, afl. 2 van
2004.
Erich vertelt over de gierzwaluwen van zijn
kolonie in de film
A silent spring
,
over Gierzwaluw, Koekoek en Visarend.
(16 min.).
(Het boek "Silent Spring", over de bedreiging
door insecticiden van Rachel Carson, dateert van 1962).
"Nestkastenm
otie"
wordt niet volledig uitgevoerd
19 februari 2025
Minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting deelde in een overleg met de
Tweede Kamer op 18 februari mee dat zij de aangenomen motie voor een
verplichting voor het aanbrengen van voorzieningen voor gierzwaluw, huismus
en vleermuizen in alle nieuwbouw en bij ingrijpende verbouw niet volledig
zal uitvoeren. Eerder werd al op de Woontop afgesproken dat gemeenten die
verplichting ook niet mogen opleggen (kon tot voor kort nog wel).
In een brief aan de Kamer van 18-2 zegt de minister wel te werken aan een
verplichting voor deze voorzieningen in alle andere gebouwen dan woningen
(utiliteitsbouw zoals kantoren, scholen e.d.). Daarvoor wordt een regeling
ontworpen die wordt opgenomen in de Omgevingsregeling van de Omgevingswet en
zou na het doorlopen van de procedure per 1 juli 2026 van kracht kunnen
worden.
Meer bij:
Bescherming - verplichte kasten in alle nieuwbouw.
-
Bericht en documenten 18-2-25
bij Volkshuisvesting.
-
Kamerbrief 28-11-24 over toch
geen
verplichte nestkasten in Bbl van Omgevingswet.
KNVV organiseert landelijke gierzwaluwwerkgroep
31 januari 2025
Vorig jaar april werd o.a. wegens te weinig actieve leden de landelijke
vereniging GBN (
Gierzwaluw
Bescherming Nederland) opgeheven
(zie
bericht).
De landelijke natuurvereniging KNVV bleek bereid om te bezien of binnen haar
organisatie een landelijke werkgroep kan functioneren. De
restanten van GBN, waaronder een financieel fonds van ca. 25.000,- Euro , werden al overgedragen
aan KNVV.
De KNVV is een landelijke natuurvereniging met meer dan 40 regionale
afdelingen, zie
https://knnv.nl/
. 
Daarna
waarschijnlijk nog een aantal maar toen werd het al te donker om te zien of en
waar ze invlogen.
Het bleek dat per kolom twee nestplaatsen benut kunnen worden:
een paartje gaat linksaf en een paartje gaat
rechtsaf. Maar het is vrij lastig dit te constateren. Zie de schetsen van Paul
en foto van een 'linkse' invlieger.
Daar
is duidelijk het kleurverschil te zien. De vale werd er overigens snel
uitgewerkt, zie
